Boekenweek 03 – De geschiedenis van het Boekenweekgeschenk

Intro
Voice-over: Deze derde aflevering uit de serie over de geschiedenis van de boekenweek komt vanuit de Amsterdamse Stad Schouwburg, of ITA zoals het tegenwoordig heet, waar afgelopen vrijdag weer het boekenbal plaatsvond. Deze aflevering is niet alleen als podcast te beluisteren, maar ook via ons kanaal Gek op Boeken op YouTube te bekijken.

Elle van Rijn: “Kijk, er zijn voor schrijvers niet zoveel gelegenheden om te socialiseren met elkaar. Dus dit is gewoon de beste gelegenheid.”

Naast een sfeerverslag van het boekenbal is deze keer het heden en verleden van het Boekenweekgeschenk aan de beurt. Daarover praten we met de directeur van de CPNB, Eveline Aendekerk.

Eveline Aendekerk;”Ja, ik was meteen, ik dacht wauw, ja, dit is wel echt heel gaaf dat dit verhaal gewonnen heeft, omdat, ja, ik heb het al een keer eerder gezegd, maar alles zit erin.”

En Seb en ik speuren in de kasten en het archief van de CPNB naar bijzondere verhalen over het boekenweekgeschenk.

Seb: Dit is trouwens wel ook een hele interessante. Dat zijn die novellen en gedichten.

Jan Willem: Die andere interesseert…

Seb: Nou ja, dit is die afgekeurde, die na één dag uit handel is gehaald.

Jan Willem: Nee.

Seb: Ja.

Voice-over: Je luistert naar Gek op Boeken, een podcast serie over de wereld van het boek. Welke boekenliefhebbers zijn er achter de schermen allemaal betrokken om een boek tot een succes te maken? We reizen naar onder meer boekhandels, bibliotheken en uitgeverijen om hen te vinden.

Opening
Jan Willem: We gaan naar het boekenbal!

Seb: Het mysterieuze boekenbal. Het moment is daar. Ik heb zelfs nu een rauwe stem gekregen.

Jan Willem: Je klinkt anders. Het is goed dat we je erbij zien op de camera.

Seb: Je denkt dat het een ander persoon is. Af en toe ga ik het er tussen doorheen kuchen. Ik heb me gister enorm kwaad gemaakt op een van mijn kinderen. We deden gewoon wie het hardste kon schreeuwen. En ik heb gewonnen, maar uiteindelijk ben ik wel mijn stem kwijt. Maar zonder dolle, het past ook heel erg goed bij een t-shirt die ik speciaal voor jou heb laten maken, Jan Willem.

Jan Willem: Ik heb een hele mooie aangetrokken van de New York Library.

Seb: Vind ik ook erg mooi, maar ik denk dat deze beter bij je past. We gaan hem even laten zien, voor de mensen die ook gaan kijken. Want we maken hier ook even een visuele vlog van. Jan Willem, ik heb speciaal op jouw verzoek XXXL.

Jan Willem: Ja, anders pas ik hem niet.

Seb: Zo, ik zet hem even op. Maar dit is de achterkant.

Jan Willem: Maar wat staat erop?

Seb: Ik zal het even voorlezen. “Lees jij ook zo graag in bed?” Maar hiermee wil ik eigenlijk gewoon over het boekenbal lopen, want wij zijn pers, we zijn journalisten, dus wij hebben geen dresscode. En ik weet me god niet dus wat ze dus van ons verwachten, maar laten wij dan in hemelsnaam zo'n mooie t-shirt aantrekken. Vallen we ook op. Iedereen gaat natuurlijk in zwart.
Wij gaan in wit. En op de voorkant, want ik denk dat jullie het nu de achterkant zien, maar op de voorkant, ik zal dat nog eventjes op jouw lichaam pinnen, hebben we een mooie logo van Gek op Boeken.

Jan Willem: Ja, heel goed.

Seb: Ik stel voor dat we even snel naar binnen gaan. We hebben een speciale artiesten-ingang, maar we hebben dus ook een pers-ingang. We gaan in de pers-ingang.

Jan Willem: Waar het over gaat deze week, moeten we nog even vertellen. We gaan het deze keer hebben over het Boekenweekgeschenk. Je hebt ze ook meegenomen. We gaan ook proberen om Gerben van der Werf en Paulien Cornelisse te spreken, zo te krijgen op het bal of op de rode lopen misschien al.
Dat is onze missie voor deze podcast. En verder gaan we jullie informeren over hoe wij in de archieven van de CPNB hebben gekeken…

Seb: Kostbaarheden hebben we mogen aanraken. Dat ga je allemaal zien, ik ga er niet te veel van verklappen, maar het is een buitengewoon spannende zoektocht die we hebben mogen maken door het archief. En wat nog even leuk is te melden, Paulien Cornelisse, bij deze ook nog gefeliciteerd, want dit is de snelste herdruk van het Boekenweek essay. Die is nu al uitverkocht en die wordt nu herdrukt.

Maar wat ik heel erg frappant vind, dus zonder roze op snee. Omdat het zo snel een herdruk moet worden, wordt het dus gewoon zonder het roze rondom gedaan. Maar in plaats daarvoor gaan ze een roze rug doen.

Jan Willem: Dan moet je ze allebei hebben, dus dan zijn ze verschillen.

Seb: Jij en ik als boekenliefhebbers vinden dit enig. Want wij zijn zot op verschillende en afwijkende uitvoeringen. Dus je hebt nu twee Boekenweek essays die je moet scoren.
Hoe leuk is dat?

Jan Willem: Hartstikke leuk. Nou, wij gaan snel aanmelden. Tot zo!

Seb: Nou, we hebben de beste plek bestaan vooraan. Jij moet nu filmen, dus dat is heel vervelend voor jou natuurlijk.

Jan Willem: Nou, valt mee, hoor Seb. Ik ben het gewend. Ik leg me erbij neer dat jij vandaag de vragen stelt. Maar laten we snel van start gaan. Ik zou wel willen weten hoe Gerwin van der Werf zich op dit moment voelt.

Gerwin van der Werf
Gerwin van der Werf: Als schrijver zeg ik, het is met geen pen te beschrijven.

Seb: Dat is heel mooi. Waarom ben jij zo gek op boeken?

Gerwin van der Werf: Boeken zijn mijn leven, als kind al. En op een gegeven moment denk ik, ja, dan ga ik ze ook zelf maar schrijven.

Seb: heb jij nu al een positief effect ondervonden van je boekenweekgeschenk?

Gerwin van der Werf: Ja, mijn boeken liggen overal. Mensen herkennen me ineens van de posters en van de achterkant van de boekenweekgeschenk. Ja, dat is een nieuwe ervaring voor mij.

Seb: En dat is nu nog leuk en later wordt het…?

Gerwin van der Werf: Het wordt nog leuker.

Seb: Veel dansplezier.

Gerwin van der Werf: Dank je wel.

Paulien Cornelisse
Seb: Ja Paulien, ik heb een specifieke vraag voor jou Paulien Cornelisse. Ik heb je boekje gelezen.”

Paulien Cornelisse: Leuk.

Seb: En ik vroeg me af, die cover, die heb je zelf ontworpen. Waar staan die tekentjes voor?

Paulien Cornelisse: Oh, dat zijn knotwilgen. Omdat dat eigenlijk iets is uit de Nederlands landschap waarvan ik een gevoel krijg van hèhè. Dat die knotwilgen lekker zijn afgeknipt, klaar, hèhè, zo.

Seb: Waarom ben jij zo gek op boeken?

Paulien Cornelisse: Ik weet niet hoe ik de dag door zou komen als ik niet zou kunnen lezen.

Seb: Dus het is gewoon zuurstof voor jou?

Paulien Cornelisse: Echt, echt. Ja.

Seb: Ik hoop dat je een hele gezellig avond hebt.

Paulien Cornelisse: Ik hoop jij ook.

Evelien Aendekerk
Voice-over: Zelfs na ons uitvoerige interview met Evelien Aendekerk heeft Seb nog wel een vraag voor haar.

Seb: Wij hebben volgens mij nooit die vraag aan jou gesteld, maar waarom ben jij zo gek op boeken?

Evelien Aendekerk: Oh ja, dat heb ik eigenlijk al van, toen ik nog niet kon lezen, wilde ik al lezen. Dus ik was altijd geobsedeerd door taal en woorden en verhalen. En het is altijd zo gebleven.
Het is voor mij zuurstof.

Seb: Ook zuurstof, dat zei Paulien Cornelisse ook. Ja, ja.

Evelien Aendekerk: Oh, ja, nee, ja. Ik kan me niet voorstellen dat je gewoon niet leest.

Seb:Mag ik ook zeggen dat je er prachtig uitziet?

Evelien Aendekerk: Nou, dat mag je zeker zeggen. Dank je wel.

Seb: Ik wens je een hele fijne avond. Ik hoop dat je een beetje kan ontspannen.

Evelien Aendekerk: Nou, na het zaalprogramma.

Seb: Na het zaalprogramma. Ga je dansen?

Evelien Aendekerk: Zeker weten. Ja, eerst een rondje lopen, eerst zaalprogramma, een rondje lopen en dan rond een uur of twaalf op de dansvloer.

Seb: We hebben eerst de beste al te pakken, namelijk Paulien Cornelisse en Gerwin van der Werven hebben we al gesproken. En Evelien Aendekerk, de directrice van het CPNB. Kortom, wij kunnen al aan het bier, toch?

Jan Willem: Ja, die zijn de belangrijkste gasten van vandaag. Wij hoeven niks meer te doen, die is klaar. Maar nu we er toch zijn, pakken we maar even door.
Voice-over: We zien Ronald Giphart langskomen.

Ronald Giphart
Seb: En wij vroegen ons af, hoe gek bent u eigenlijk op boeken?

Ronald Giphart: Nou, ik ben echt wel gek op boeken. Kan ik wel oprecht zeggen. Er lopen ook schrijvers daar, daa loopt Bert Natter, die heeft net een nieuw boek uit. Het is net verkocht voor 120.000 dollar aan Amerika.

Seb:Dat is ongelofelijk!

Ronald Giphart: Daar ben ik nou gek van. Geweldig boek ook.”

Seb: “Heeft u nog meer aanraders?

Ronald Giphart: Het boek van Jerry Goossens, Ingeborg, loopt daar ook. Allemaal favoriete schrijvers.

Seb: En tot slot, wanneer kunnen we weer een boek van u verwachten?

Ronald Giphart: Begin volgend jaar.

Seb: Begin volgend jaar, ik reken er op.

Jan Siebelink
Voice-over: Even later zien we Jan Siebelink aankomen over de rode loper.

Seb: U heeft geen nieuw boek uitgebracht, of wel?

Jan Siebelink: Nee, maar dat gaat wel gebeuren binnenkort. Hoop ik.

Seb: Hoe binnenkort?

Jan Siebelink: Eind van de maand mei.

Seb: Eind van de maand mei? Dat is al echt heel dichtbij. En kunt u een tipje van de sluier opdoen?

Jan Siebelink:Ik heb mijn vrouw verloren een jaar geleden. En dan ga ik...Ik vertel over wat ik heb meegemaakt. Het verdriet en het gemis. En hoe dat werkt bij mij, daar gaat mijn boek over.
Dit is een allerpersoonlijkst boek.

Seb: Weer een persoonlijk boek, zou ik zeggen. Want u heeft meerdere persoonlijke boeken geschreven.

Jan Siebelink: Nee, maar dit is no... Nou, dit is echt allerpersoonlijkst.”

Seb:“Ik kijk er echt naar uit.

Jan Siebelink: Het wordt het eerste dat ik dit nu aan jou vertel, aan u vertel.

Seb: Ik ben blij dat te horen. En ik hoop dat u een hele fijne avond heeft.

Jan Siebelink: Dank u wel, dank u wel.

Seb: U ook bedankt.

Jeangu Macrooy
Voice-over: Jeangu Macrooy is er ook.

Jeangu Macrooy: Nou, ik was gevraagd om te zingen voor Gerwin, de schrijver van De Krater, boekenweekgeschenk. In een van zijn vorige boeken heeft hij geschreven over iemand die de hoofdrol speelde in Jesus Christ Superstar. En toen dachtte ze, ah, dat is een leuk haakje.
En ik vond het heel leuk en een goede kans om een keertje op het boekenbal te zijn.

Seb: Wat voor boek heb je nu op je nachtkastje liggen?

Jeangu Macrooy: Nu? Oh, de wetten van Connie Palmen. Die lees ik opnieuw voor een rubriek in een krant.Dit is zo'n rubriek waar ze bij mensen vragen om een boek dat indruk heeft gemaakt opnieuw te lezen. En ik dacht, nou ja, goed boek.

Rik van de Westelaken
Voice-over: Dan komt de voltallige Boekenweekgeschenk jury over de loper. Rik van de Westelaken maakt even tijd voor ons.

Seb: U bent natuurlijk de juryvoorzitter geweest.Hoe ging het? Hebben jullie gevochten”

Rik van de Westelaken: “Nee, viel best wel mee. Het boekenweekgeschenk bleek redelijk duidelijk boven komen drijven. Het was heel mooi.

Seb: Hoe lang hebben jullie het erover gedaan?

Rik van de Westelaken: Het heeft natuurlijk maanden geduurd voordat we uiteindelijk alle boeken gelezen hadden. Maar dan lees je alles, dan heb je een aantal vergaderingen. Met een aantal maanden verder wel.

Maar de dag dat het besloten moest worden, was het binnen twee uur gebeurd.

Seb: Binnen twee uur. Maar nu even een hele serieuze vraag. Heb je werkelijk alle 149 boeken ook gelezen?

Rik van de Westelaken: Nee, nee, zeker niet. Dat kan niet. Nee, we hebben een soort verdeling gemaakt, waardoor elk manuscript door twee mensen werd gelezen. En uiteindelijk, als het mensen het goed vonden, gingen meer mensen meelezen. Uiteindelijk hebben we per persoon zeker 50 boeken gelezen.

Adriaan van Dis
Voice-over: Omdat Seb weet dat Adriaan Van Dis het niet zo opheeft met interviews geven op het Boekenbal, probeert hij eerst wat sympathie te winnen.

Seb: Wij zijn van de podcast Gek op Boeken en ik kom uit Groningen. Ik ben in nu al mijn stem kwijt.

Adriaan van Dis: Helemaal uit Groningen jongen? Voor Groningen maken we altijd een uitzondering.

Seb: Daar ben ik heel blij mee te horen.

Adriaan van Dis: De olle grieze en de Groninger manifestatie, daar heb ik altijd tijd voor”

Seb: Dan heb ik nog een vraag voor u dan ook. Waarom bent u zo gek op boeken?

Adriaan van Dis: Omdat ik ervan leer. Ik leer echt hoe ik moet leven.

Splinter Chabot
Voice-over: Het is natuurlijk altijd leuk om de enthousiaste Splinter Chabot te spreken.

Splinter Chabot: Door boeken kun je, dat vind ik echt oprecht heel erg leuk, we hebben allemaal één leven en als je geluk hebt word je 80 of 90 jaar. En dat is altijd tekort op deze wereld. En het mooie van boeken is dat je echt duizend levens kunt leiden.
Je kunt honderden werelden ontdekken. Je kunt je in een triljoen mensen verplaatsen. Je kunt alles meemaken wat je eng vindt zonder dat je ook maar een seconde echt bang hoeft te zijn.

Je kunt overal komen zonder dat je een stap hoeft te zetten. En je fantasie, je empathie, je verbeeldingsvermogen, het reizen zonder dat je maar iets wil doen, dat kan allemaal met boeken. Dus de fantasie wat je als kind altijd had, dat wordt de boeken in het grote mensenleven ook gevierd.
Ja, en dat vind ik eigenlijk tover in de echte wereld.

Seb: Heel mooi gezegd. Wat heb je op dit moment op je nachtkastje liggen?”

Splinter Chabot: “Giovanni’s Room” heb ik liggen op mijn nachtkastje en “Autocratie B.V.” Dus dat is een wat minder leuk boek natuurlijk, maar helaas in deze tijd wel belangrijk om te lezen.
Kijk, meestal heb ik hele kleurrijke pakken. En de modeontwerp Peter George d'Angelino Tap, die meestal mijn pakken maakt, die heeft bedacht, de vrijheid staat natuurlijk eigenlijk in brand in de wereld. Dus hij heeft ervoor gekozen om de kleurrijke pakken die ik meestal draag, om die eigenlijk in het zwart uit te voeren alsof de vrijheid in brand staat. Dus dat is wat ik...
Ik draag wel echt een outfit met een boodschap dit keer.

Seb: Je hebt er echt extra effort in gestopt.

Splinter Chabot: En dan hoop ik volgend jaar nog dat ik mag komen.

Herman Finkers
Seb: De rijen blijven maar doorgaan. Er komen allemaal bekende gezichten, maar ook voor mij onbekende gezichten. Ik probeer er een paar tussen uit te halen.

Volgens mij zie ik zelfs Herman Finkers. Hoe bent u aan een kaartje gekomen?

Herman Finkers: Ik heb geen kaartje. Er werd mij gevraagd of ik iets wilde voorlezen uit “Et Heanige Preenske”. U weet wel.

Seb: Ja, dat weet ik zeker. Dus u gaat gewoon optreden?

Herman Finkers: Nee, heel kort. Het”“Het is in de voorprogramma anderhalf minuut of zo.

Seb: Anderhalf minuut?

Seb: U heeft groot gelijk.

Herman Finkers: ik heb een echte schrijver me. De echte schrijver.

Seb: En dan nog een laatste vraag. En waarom bent u gek op boeken?

Herman Finkers: Ja, daar weet u helemaal niet of u gek op boeken bent.

Seb: Ik doe een gokje.

Herman Finkers:Nou, u kunt ze goed verkopen. En dat levert heel veel geld op.

Seb: Boeken kunt u goed verkopen.

Herman Finkers: Boeken kunt u goed verkopen, dat levert veel geld op.

Geert Mak
Ook Geert Mak maakt even tijd voor ons.

Seb:Ja, want er is weer een nieuw boek verschenen.

Geert Mak: Ja, die komt.20 april.

Seb:20 april?

Geert Mak: Ja. Ja.

Seb: Kunt u een tipje van de sluier opdoen?

Geert Mak: Het heet de wisselwachter. En het gaat over Amerika en Europa in de jaren 30 en de jaren 40. En het lijkt exact op nu.Dus het is een oude boek, maar heel actueel.

Seb: Heel erg leuk.En waarom bent u gek op boeken?

Geert Mak: Altijd geweest. Dat is een ziekte.Ik kan er ook niks aan doen.

Seb: En een laatste vraag. Wat heeft u op uw nachtkastje liggen?”

Geert Mak: Eh, Christine Brinkgever op het ogenblik. Hoe heet dat ook alweer?

Mietsie Mak: “Het Beladen Huis”. En het gaat over een vrouw die eigenlijk altijd gedaan heeft wat een man wilde en zo.

Seb: En wat heeft u op uw nachtkastje liggen?

Mietsie Mak: Wat zegt u?

Seb:Wat heeft u op uw nachtkastje liggen?

Mietsie Mak: Eh, wat heb ik op de... Eh, Joseph Roth. De “Aardbeien”

Seb: Dat is ook een aanbeveling.

Mietsie Mak: Absoluut, absoluut. Joseph Roth kun je alles van lezen.

Geert Mak: Ja, Joseph Roth moet je altijd lezen. Het is de beste schrijver van de vorige eeuw. Heel gewoon.

Seb: Hele goede tip en lekker genieten op de bal.

Geert Mak: Jullie ook, hè?

Marieke de Vries
Voice-over: Seb vraagt NOS journaalverslaggever Marieke de Vries naar haar tijd in Amerika.

Marieke de Vries: Ik heb daar ongeveer 16 jaar gewoond en er een boekje over geschreven.

Seb: Is dat ook de reden dat u nou boekenbal mag?

Marieke de Vries: Ja, inderdaad. Ik mag een keer. Normaal gesproken stond ik waar jij nu staat.
Ik heb heel vaak de schrijvers mogen interviewen.

Seb: Welke vraag stelde u altijd?

Marieke de Vries: Welk boek zij zouden aanraden.

Seb: wij hebben een andere vraag. Waarom ben jij gek op boeken?”

Marieke de Vries: Omdat je je kan verliezen in een andere wereld, omdat je er heel veel van kan leren. En omdat je even weg bent uit deze wereld.

Het Boekenweekgeschenk met Eveline Aendekerk
Voice-over: We komen weer terug op het boekenbal. Nu eerst naar het thema van deze aflevering, het heden en verleden van het boekenweekgeschenk. We praten verder met Eveline aan de kerk en vragen haar waarom ze zo blij was met de keuze voor dit boekenweekgeschenk door de jury.

Eveline Aendekerk: Toen we dit wilde idee bedachten, is het altijd de vraag van, ja, gaat het lukken? Komt er een winnaar uit? En wat voor een winnaar?
En ik weet nog heel goed toen, ja, ik las het manuscript. Wij zaten vrijdag bij de notaris.
En toen, ik moet nog helemaal aan wennen dat ik gewoon Gerwin mag zeggen. En toen kwam er dus uit dat Gerwin dit geschreven had. Toen heb ik het op zaterdag zelf gelezen, dan was ik al meteen helemaal weg.
Ik had nog niks van hem gelezen. Ik kende zijn naam wel uit het beste boek van jongeren. Want hij is twee keer genomineerd.
En natuurlijk ook voor de Libris, maar ik ken hem vooral vanuit de jongerenprijs, omdat hij van ons is. Ja, ik was meteen, ik dacht, wauw. Ja, dit is wel echt heel gaaf dat dit verhaal gewonnen heeft.
Ja, ik heb het al een keer eerder gezegd, maar alles zit erin. Het is grappig, maar het is ook emotioneel. Het gaat ergens over.
Als je een hele ervaren lezer bent, kom je aan je trekken. Maar als je weinig leest ook. Het is gewoon heel talig. Het is echt heel, echt een lekkere…

Seb: Lichtvoetig werd er geschreven ergens. Lichtvoetig.

Eveline Aendekerk: Ja, maar toch met een hele belangrijke boodschap.

Jan Willem: Maar als je zo'n groot publiek kan bereiken, en dat is precies wat jullie nu beogen nu met dezewe, dat dat zo mooi aansluit, dat dat dan zo'n winnaar uitkomt, dat is fantastisch.

Eveline Aendekerk: Ja, een fantastische jury. Je hebt echt heel goed haar werk gedaan.

Seb: Voor de goede orde, jij hebt niet al die 149 boeken zelf gelezen?

Eveline Aendekerk: Nee, zeker niet, want hebben we een jury voor. Maar die jury wist niet van wie het was, dus dat is allemaal...

Seb: Echt allemaal anoniem?

Eveline Aendekerk: Een notaris heeft de anonieme script ontvangen. Ze zelfs allemaal in dezelfde layout gezet. Ook, om te voorkomen dat daar iets van een voorkof zou ontstaan.
Gecheckt of niet een slimme schrijver zijn of haar naam erin gewerkt was. Een nummer gegeven. We wisten dus ook niet welke uitgever het was.
En dus wij zaten daar en toen was het nummer 124. En toen zei de notaris, nummer 124, dat is Gerwin van der Werf. Maar ik weet dus ook niet, want dat document blijft bij de notaris, wie die andere 148 auteurs zijn.Dat wil ik ook niet weten.

Jan Willem: Nee.

Eveline Aendekerk: Nee. We hebben wel gezegd, alle auteurs die mee hebben gedaan, hebben we een brief gekregen van de juryvoorzitter en van mij. En de top zeven, minus Gerwin natuurlijk, maar die zes hebben een maatwerk brief gekregen waarom het verhaal dat zij hebben gemaakt zo goed was en wat de jury hen adviseert te doen.

Seb: Ja, een soort juryrapport.

Eveline Aendekerk: Ja.

Seb: Een kort juryrapport.

Seb: Ik ben een enorme liefhebber van Olie B. Bommel en Tom Poes. En ik weet dat het boekenwerk geschreven van Toonder in 1982…

Eveline Aendekerk: Wauw.

Seb: …Marten Toonder kreeg toen over een duizend gulden, 80.000 gulden, 80.000. Vierduizend ging naar zijn broer, dat was 84.000. En dan 50.000 ging naar Marten.
En dan 30.000 ging naar De bezige Bij als uitgever. En ze hadden een oplage, toendertijd, van 370.000 exemplaren. Terwijl, als ik kijk naar 2022, een topjaar voor jullie, toen zaten jullie echt boven de 600.000.

Jan Willem: Nu rond de 500.000.

Seb: Wat is er gebeurd? Want het ging dus inderdaad, 370.000 is dus eigenlijk relatief weinig ten opzichte van...

Eveline Aendekerk: Maar we hebben ook jaren gehad. Dan weet ik niet precies welke jaren het waren dat het bij het miljoen zat.

Seb: Dus het gaat echt met pieken en dalen?

Eveline Aendekerk: Nou, ik denk, die jaren tachtig waren de zware jaren.

Seb: Dit waren de woelige jaren, waar we het eerder over hadden.

Eveline Aendekerk: Ik denk eerlijk gezegd dat de positie van de CPNB minder stevig was, dat minder boekhandels meededen, dat de campagne gewoon niet zo stevig was.

Seb:Dus minder budget, dus een kleinere oplage?”

Eveline Aendekerk: Ja, kijk, als boekhandels zeggen, nou, we doen niet mee, als maar de helft van de boekhandels meedoet, ja, dan heb je minder oplage. Dus in de hoogtij dagen moet je ook..

Seb; Pakte je een miljoen.

Eveline Aendekerk: Precies, toen bijvoorbeeld de Vrij Reizen Dag van NS net kwam, dat waren de hoogtij dagen. Maar we zijn nu heel stabiel hoor, tussen de 550.000 en 600.000. Dat is de oplage in de Kinderboekenweek de helft. En dat is ook al jaren rond die koers.Dus daar ben ik niet ontevreden over.

Seb: Dus dat houdt een stabiele lijn. Maar dat verklaart inderdaad dat die prachtige, “De Andere Wereld” van Marten Toonder, 370 duizend stukjes, hoewel dat ook een bestaand verhaal was. Dat vind ik trouwens echt heel opmerkelijk dat ik dat las.
Het verhaal was al gepubliceerd in 1979 en is gewoon uit de mottenballen getrokken en als boekenweekgeschenk gepresenteerd in 1982.

Eveline Aendekerk: Ja, dat zou... Nou, ik denk dat dat ook verklaart…

Seb: Die roerige tijden weer.

Eveline Aendekerk: …dat het allemaal wat minder was.

Seb: Want dat was niet gebruikelijk. Nee, totaal niet. In principe wordt het altijd speciaal gemaakt voor de boekenweek.

Eveline Aendekerk: Speciaal geschreven, ja.

Seb: In dit geval niet. En dan toch werd er een bedrag van 80.000 gulden.

Eveline Aendekerk: Dan heeft-ie goed uitonderhandeld. Forse bedragen ook.

Seb: Ja, want die bedragen worden toen niet meer uitgegeven?

Eveline Aendekerk: Nou, als ik even...kijk...

Jan Willem: Sowieso geen gulden meer.

Eveline Aendekerk: 80.000 gulden toen... Ja, dat is wel fors hoor.
We krijgen ook heel vaak hele creatieve pakketjes van manuscripten, van mensen die ook denken dat ze boekenweekgeschenk hebben geschreven.

Seb: nee, maar dates leuk. Nee, maar dat is nog een volgende vraag inderdaad. Hoe gaat die selectie dan? Wie maakt het boekenweekgeschenk van volgend jaar?

Eveline Aendekerk: Ja, die is al lang gevraagd, hè.

Seb: Nee, voor nu wel. Die is ook wel bekend.

Eveline Aendekerk: Nee, voor 26.

Seb: Voor 26 ook?

Eveline Aendekerk: Zeker.

Seb: Maar jullie vragen die? Dat is ook een initiatief vanuit CPNB?

Jan Willem:Dus het wordt niet weer een wedstrijd? Dat weten we dan ook.

Eveline Aendekerk: Nee, maar dat heb ik ook meteen gezegd. We doen dit eenmalig om het verleden ook te eren.

Seb: Ja, wat vroeger namelijk wel zo was. Tenminste, er was een soort...”

Eveline Aendekerk: Elf jaar, tien keer gedaan met deze elfde keer. Ik heb ook in die mappen gelezen dat we het op een gegeven moment elk jaar deden. En dan wordt de spoeling natuurlijk dun, want je gaat de auteurs niet elk jaar...
Dus we hebben ook jaren gehad dat er niks tussen zat. Dan was er geen winnaar. Dan moest er e hals over kop iemand anders gevonden worden.
Dat lijkt me stress. Maar ik moet eerlijk zeggen, want het was ook best wel... Toen we dit bedachten, we hebben echt wel zitten denken, we willen die 90 markeren.
Gewoon omdat je moet vieren, je moet alles vieren. En dus hebben we wel zitten, ja, gaan we één auteur vragen, wie dan? En toen ontstond ook die idee, laten we dan echt gewoon het verleden eren en weer zo'n wedstrijd doen.
Nou, we hebben ook echt moeten lullen als brugman, zelfs intern. Want mensen zeiden ook, ja, jeetje, wat gaan we ons op de hals halen? Straks krijgen we duizend manuscripten.
Maar ik dacht, nee, niet meer.

Seb: Hoeveel manuscript heb je gekregen?

Eveline Aendekerk: 149.

Seb: 149. O ja, dat had jij gelezen ergens.

Seb: Valt mij mee.

Jan Willem: Jullie hadden 50 tot 100 verwacht, dus…”

Eveline Aendekerk: Nou, dat hebben we gezegd. Maar wij dachten nou, wij zaten eigenlijk best wel in deze richting te denken. Maar dat komt ook omdat we dit vanaf het allereerste prille begin met uitgevers besproken hebben.
Ik ben meteen gaan van, ja, zien jullie dit zitten en hoeveel verwacht je dan? En was ook wel wat weerstand vanuit auteurs, wat we ook wel verwacht hadden van, ja, dit kan de CPNB ons eigenlijk niet vragen. Daar was ik wel gevoelig voor hoor. Ik denk, kunnen we dit vragen?

Seb: Maar niet vragen omdat zij een investering moeten leveren, met misschien het resultaat. Je wordt het niet.

Eveline Aendekerk: Ja, maar dat heb ik ook goed met uitgevers besproken. En die zeiden, ja, maar je dwingt niemand.

Jan Willem: Nee, niemand hoeft mee te doen.

Seb: Op het moment dat je het neemt, kan je toch gewoon een boek van maken?

Eveline Aendekerk: Precies. Dus daarom dacht ik, we doen het gewoon. We doen het één keer.

Eveline Aendekerk: Maar daarom wel eenmalig. Maar ik heb wel een voorspelling gedaan; wedden dat we verzoeken gaan krijgen, na deze Boekenweek, mag het, kun je het voortaan weer zo doen?

Jan Willem: Ja, ja, ja.

Seb: Maar wat ik het leukste vind, is dat je dus ook ongevraagde manuscripten opgestuurd kreegt van éénpitters, auteur's die het zelf hebben geschreven, zonder uitgever.

Eveline Aendekerk: Ja, maar niet nu, niet voor deze novelle wedstrijd, want dat mocht niet.

Seb: Oh, dat mocht niet. Maar mensen lezen toch slecht?

Eveline Aendekerk: Oh ja, maar die hebben wij niet.

Seb: Maar in het verleden heb je dat wel gehad.
Maar wat willen ze dan met een bereiken als zij een manuscript naar je opsturen?

Eveline Aendekerk: Dat wij denken, wat is dit voor iets fantastisch?

Seb: En dat jij gaat zeggen, ja, deze persoon moeten wij benaderen.

Eveline Aendekerk: En dan zeggen wij altijd hartelijk dank voor uw prachtige manuscript.

Seb: Je hebt een standaard briefje klaar?

Eveline Aendekerk: Ja, en als het wat is, hoort u van ons, iets in die richting. Ja.

Eveline Aendekerk: Maar daarom hebben wij meteen gezegd, het moet echt via de uitgever ingestuurd worden. Een GAU (Groep Algemene Uitgevers) uitgever. Je moet in 2020 nog een boek hebben gepubliceerd of vanaf toen.

Seb: Maar inderdaad, een GAU uitgever, niet alle uitgevers zijn aangesloten bij de GAU maar dat is een bewuste keuze, dat jullie dan zeggen van ja, je moet ergens een grens trekken of...

Eveline Aendekerk: Nou, maar dat is ook met een Boekenweekgeschenk, hè. Een geschenkauteur moet ook van... Want de GAU is...

Seb: Is partner...

Eveline Aendekerk: the founding father of the CPNB. En anders krijg je alle selfpubbers, want dat zijn natuurlijk ook uitgevers.

Seb: Maar er is in deze tijd natuurlijk steeds meer gewoonte geworden, dat heel veel mensen nu gewoon hun eigen boeken kunnen gaan uitgeven. Dus je krijgt steeds meer die druk, denk ik, van mensen, ja, ik bezin niet bij het Gau want ik kan het lidmaatschap niet betalen, zeg maar wel.

Eveline Aendekerk: Nee, maar goed, dit is nou eenmaal, wij bepalen dan, zeg ik eventjes heel arrogant, onze eigen regels. Dit zijn de regels van het spel. Want er zijn zoveel auteurs die wel bij gauw uitgevers zitten, die al echt jaren aan de weg timmeren.

Jan Willem: Ja, ik vind het wel transparant hoor.Je zou natuurlijk iedereen kunnen uitnodigen en vervolgens alle...

Eveline Aendekerk: Alle 4000 manuscripten gaan lezen!

Jan Willem…Dan schuif je alles wat niet van de gauw is gelijk aan de kant, maar je hebt iedereen toegestaan om je in te sturen. Dat kan je natuurlijk ook doen. En dan ben je heel sympathiek naar buiten. Maar je kan ook gewoon transparant zijn. Dit zijn de regels en dat. En dat lijkt mij helder voor iedereen. Ja, dan moet je GAU auteur worden als je mee wilt doen.

Jaap Scholten en Tommy Wieringa
Voice-over: Terug op het boekenbal horen we meer positieve reacties over het boekenweekgeschenk van dit jaar. Jaap Scholten en Tommy Wieringa komen binnen over de rode loper. Je hoort eerst Jaap Scholten.

Jaap Scholten: Ik vind dat boekenweekgeschenk wel te gek.
Dat is echt supergoed geschreven.

Seb: Van Gerwin van der Werf.

Jaap Scholten: Ja, ik vind het echt te gek boekenweekgeschenk.
Ze moeten dat elke keer doen, gewoon zo'n prijsvraag.

Tommy Wieringa: Dan had ik hem nooit kunnen schrijven en dat heb ik nu wel gedaan.

Jaap Scholten: Ja, maar tuurlijk had je ook kunnen doen. Gewoon insturen.

Tommy Wieringa: Maar ik ben heel slecht in wedstrijden.

Seb: Ja, maar meneer Wieringa, u heeft wel de ultieme stunt uitgehaald door dat ooit gewoon toch hele oplage uit de winkels te laten kopen door medestudenten, toch?

Tommy Wieringa: Ja, dat klopt. Dat kan ook, maar je moet listig zijn in de literatuur, want anders lukt het niet.

Jaap Scholten: Mijn boeken worden ook door de hele familie opgekocht.

Seb: Grote familie?

Jaap Scholten: Nou, die willen liever niet dat het verschijnt gewoon.

Seb: Dat is ook een hele goede.

Connie Palmen
Ook prominent Connie Palmen ontkomt niet aan Seb’s opmerkelijke vragen.

Seb: Heeft u weer een nieuw boek geschreven dat u er ook weer bent?

Connie Palmen: Oh, ik heb geen boeken nodig om hier te mogen zijn. Geen nieuwe boeken.

Seb: U mag gewoon komen?

Connie Palmen: Ja, ik ben een... Ja, ik mag gewoon komen, al schrijf ik nooit meer. Dan nog.

Seb: Nee, maar komt er nog wel een boek van u?

Connie Palmen Jazeker.

Seb: Kunt u er enigszins aan geven wanneer dat zal zijn?

Connie Palmen: Nee, kan ik echt niet.”

Seb: Kunt u mij vertellen wat er zo gaaf is aan boeken?

Connie Palmen: Je wordt er... Je krijgt een beter leven door als je boeken leest. Een beter leven, een rijker leven, een mooier leven, je ziet meer schoonheid. Je krijgt gewoon een beter leven.

Seb: Jeangu is een groot liefhebber van u, wist u dat?

Connie Palmen: Weet ik, ja.

Seb: Hij is dol op de wetten.

Connie Palmen: Ja, geweldig. Dank je. Heel lief van hem.Het is een man met smaak. Het zie je aan alles.

Gijs Rademaker
Voice-over: We spotten Gijs Rademaker, RTL-journalist, die onder andere ook een podcast maakt, samen met Maarten van Rossem, de Dinocast.

Gijs Rademaker: Ik ben diep vereerd dat ik mag komen. Ik heb het boek samen met Maarten van Rossem geschreven. Ik heb geprobeerd hem hierheen te krijgen, maar die was met geen tien paarden hierheen sleuren.

Seb: Wij van Maarten van Rossem ook geïnterviewd, en die zei:

Maarten van Rossem: Het is wel een k***bal. De hele sfeer vond ik niks. Je hebt daar niets te zoeken als je boeken schrijft. Nul.

Gijs Rademaker: Ja, ja, nou, ik ga het zien, maar meestal zijn Maarten en ik het oneens, dus het is vast fantastisch.

Seb: Ik hoop dat jij een hele leuk bal hebt.

Gijs Rademaker: Dank je wel.

Seb: Veel plezier.

Henk Spaan
Voice-over: Henk Spaan is inmiddels ook gearriveerd.

Henk Spaan: Ik ben gek op boeken. Ik heb heel veel boeken. En dat komt omdat ik gek ben op boeken.

Seb: Wat is er zo leuk aan boeken?

Henk Spaan: Nou, ze ruiken lekker. Je kan erin bladeren. Ik doe nooit iets op een elektronisch dinges, ik vind niks. Ik vind dikke boeken fijn, want dan ga je eerder slapen omdat je hem niet meer kan vasthouden. Dus het heeft ook zijn voordelen.
Seb: U leest dus ook in bed?

Henk Spaan: Ik lees in bed, heel vaak. Bijna elke avond.

Seb: Welk boek leest u nu?

Henk Spaan Op dit moment lees ik “In Den Vreemde” van Frida Vogels.

Seb: Erg mooi boek.

Henk Spaan: Ja, dat kent u ook? Verbijsterend!

Seb: Nee hoor.

Henk Spaan: Er zijn niet veel mensen die dat boek kennen, want het is nog niet zo lang uit.

Seb: Maar, hoe komt u aan het kaartje? Want wij hebben enorm veel moeite moeten doen om binnen te komen. Hoe komt u binnen?

Henk Spaan: Misschien moet je een boek schrijven.

Seb: Dat zou wel helpen, ja. Gaan we dat de volgende keer doen. Dan gaan we een boek schrijven. Heel veel plezier.

Henk Spaan: Dag, dankjewel.

Jan Willem: Ja, ik wil even voor de luisteraars nog even tussendoor. Het is echt Seb van de Kaaden die u hoort. Op beeld kun u het ook zien. Hij klinkt wat anders, maar het is hem echt.

Seb: Ja, ik word altijd enorm opgewonden en dat slaat om mijn stem. Met dit soort zaken bedoel ik dan. Bij het Boekenbal word ik enorm enthousiast.

Jan Willem: Nou, maar weer aan het werk dan.

Elle van Rijn
Voice-over: Seb komt een bekende tegen, schrijfster en actrice Elle van Rijn.

Seb: He!

Elle van Rijn: Nou, Seb, hoe, maar wat leuk.

Seb: Mag ik even wat jou vragen stellen vanuit de podcast?

Elle van Rijn: Ja, natuurlijk.

Seb: Want wij kennen elkaar inderdaad via Nina Blom.”

Elle van Rijn: Ja, klopt.

Seb: Maar jij bent hier natuurlijk omdat jij ook al meerdere boeken op je naam hebt staan.

Elle van Rijn: Ja, dat klopt. Ik ben hier volgens mij al vijftien jaar of zo, ja. Ik zat er net uit te rekenen. En dan denk je ineens, oh, dan ben ik zelf al best wel…oud.

Seb: Zeg je dan serieus dat je al vijftien keer ook bent geweest?

Elle van Rijn: Ja. Ja.

Seb: Maar waarom kom je dan elke keer weer terug?

Elle van Rijn: Nou, het is gewoon... Kijk, er zijn voor schrijvers niet zoveel gelegenheden om te socialiseren met elkaar. Dus dit is gewoon de beste gelegenheid.

Seb: Ja, maar ik heb ook begrepen dat het best wel een eer is als je een kaartje krijgt. Want binnen een uitgeverij krijgen ze maar maximaal zoveel kaartjes. En jij hebt dus vijftien keer op een rij, krijg jij een kaartje.

Elle van Rijn: Ja, maar dat komt ook… Eigenlijk is de regel, als je een boek hebt uitgebracht, dat jaar, het jaar daarvoor, dan mag je komen. Nou, dus ik heb al minstens vijftien boeken geschreven. Ja, je moet wel blijven schrijven. Dat is een beetje een nadeel, maar ja.”

Seb: Hartstikke leuk dat ik jou hier nou zie. Heb jij nog een tip aan beginnende schrijvers, hoe ze hier bij een boekenbal zouden kunnen komen?

Elle van Rijn: Probeer niet heel literair te doen. Doe niet aan mooi schrijverij, maar probeer uit je hart te schrijven. Probeer dat wat jou echt bezig houdt. Probeer daar een goed verhaal in te bedenken. En verder, show don't tell, hè?

CPNB archief- boekenweekgeschenk
Voice-over: Hoog tijd om eens in het archief te gaan kijken. Op zoek naar de geschiedenis van het boekenweekgeschenk. Seb en ik zijn eigenlijk op zoek naar het boekje “De Uitgever en zijn Bedrijf”. Dat is uitgegeven tijdens de Boekendag 1930, de voorloper van de Boekenweek. Als we een ander boekje tegenkomen.

Seb: Dit is niet het alleroudste, dit is het geschenk.

Jan Willem: Dit is het geschenk. Dit moeten we even, want dit is eigenlijk het eerste. Ja, dit is 1932.

Seb: 1932, ja, dit is mooi. Hier, de Zijlweg 54 in Haarlem. Ik woonde op de Zijlweg 275.

Jan Willem: Dus dit is van iemand geweest, dit is een persoonlijke stempel. Ik denk niet dat dit boekhandel was, hè?

Seb: Dit is een stofomslag. Super kwetsbaar. Oh, hier. Het drukken van 32.000 exemplaren van dit boekwerk geschiedde dat belangeloos door de drukkerij van de Garde.
Jan Willem: Oh?

Seb: Belangeloos, gewoon een gratis boekwerk, joh. Het is toch wat!

Jan Willem: Best een fors boekje, hè? Hoeveel pagina's is dit boekwerkje?

Seb: 168 pagina's. Oh hier, dit is ook wel heel interessant.

Jan Willem: Een boek van vele schrijvers en grote verscheidenheid.

Seb: Kijk, hier staat. Behalve de schrijvers hebben aan de totstandkomen van dit boek belangeloos medegewerkt de N.V. van de Garde & Co drukkerij te Zalt-Bommel. Nou, dat hadden we al gelezen, hè? Die aantal exemplaren hebben ze gratis gedrukt. En de vereniging van de papiergroothandelaren. Oké, papier werd gratis geleverd.Boekbinders, gratis gebonden. En de chemigraphische inrichtingen.

Jan Willem: Dit ging dan allemaal nog heel veel om niet. Wat we nu nog kennen van de mondkapjes, zeg maar. Maar dat kan natuurlijk nu niet meer.Nu moeten ze gewoon betalen voor de druk en voor het papier. Dat kun je een jaar doen, maar dat kun je niet elk jaar, jaar op, jaar af doen. Dat gaat vervelen, denk ik. Kun je nog even de voorkant laten zien?

Seb: Dit is daar ook geweldig, hoor. Ja, ja, je kan hem even laten zien. Dit is een geschenk.
En dan heb je hier nog de rug van wat er van over is.

Jan Willem: Ja, hij is...

Seb: Je ziet in ieder geval dat het genaaid gebonden is geweest. Je ziet de garen lopen.

Jan Willem: Ja, hij heeft zijn beste tijd gehad. Hij moet even gerestaureerd worden.

Seb: Maar ik laat de vragen nu volgen. En bij wijze van proeven heb ik er mijn eigen meningje stiekem tussen gelanceerd. Hoor toe, hoe kwam je tot het schrijven van je eerste boek?
Van welk uw boek heb je een voorliefde en om welke redenen? Of dit zijn de vragen die ze al die schrijvers hebben gesteld? Dus dit zijn vragen aan al die schrijvers.
Ze hebben dus niks geschreven, ze hebben zichzelf meer geïntroduceerd. Ze hebben een stukje mini-biootje van zichzelf gegeven.

Jan Willem: Het is eigenlijk een grote reclamefolder.

Voice-over: Een ander interessant boekenweekgeschenk komt uit 1941. Het is namelijk de enige boekenweek die tijdens de oorlogsperiode is gehouden.

Seb: Nou ja, dit is die afgekeurde die na één dag uit handel is gehaald.

Jan Willem: Nee.

Seb: Ja.

Jan Willem: Nee.

Jan Willem: Nee. Is dit hem? Nee toch?

Seb; Jazekers.

JanWillem: Dit is waar. Je hebt gelijk. Heb jij een keer gelijk?”Eigenlijk nooit gelijk en in één keer? Nou, vooruit.

Seb: Ik hoef geen gelijk te hebben.

Jan Willem: Nee, maar het is wel waar. Je hebt hier een uniek exemplaar. Want dit boekje is na één dag uit de handel gehaald, op last van de SD in 1941.

Seb: Sicherheitsdienst.

Jan Willem: Ja.

Seb: Novellen en gedichten heet het.

Omdat er twee mensen hier aan meegewerkt hebben…

Seb: ..vanJoodse afkomst.

Jan Willem: Van Joodse afkomst.

Seb: Het gaat dus om deze meneer, Max Noord?

Jan Willem: Nee, M. Mok.

Seb: O ja, sorry. M. Mok? Zelfherkenning? Omdat hij van Joods afkomst was, is dit boekje verboden. En Victor E. van Vriesland.

Jan Willem: Dus daarom is dit boekje uit de handel gehaald. Kun je nog even naar dat gedicht van Mok?

Seb: Oh ja, dan kan ik hem even doen. Laten wij het wel zien.

Jan Willem: Ja, laten wij wel zien wat hij schreef. Zelfherkenning op...

Seb: Zit ik weer bij die ander. Bladzijde 82. Maar eigenlijk moet jij het voorlezen, want jij kan zo mooi het voordragen.

Voice over: Het voordragen van het gedicht van Maurits Mok bewaren we voor de andere gelegenheid. Tijdens de boekenweek volgend jaar. We beloven dan de rijke geschiedenis van het boekenweekgeschenk uitvoerig te behandelen in een aflevering van Gek op Boeken.
Nu weer terug naar het feestgeruis.

Boekenbal
Seb: Ik moet zeggen, het duizelt mij met de bekende schrijvers. Het duizelt mij ook wat betreft de bekende Nederlanders. Ik vraag me ook soms af wat doen sommige mensen hier.Maar laten we nog even kijken wie we hier nog meer kunnen treffen. Maar jongens, wat is het een kabaal.
Als je dit hebt meegemaakt, dan ben je gewoon dood op na afloop. Laten we nu maar even naar boven gaan voordat ik echt neerval. Ja, ja, volg mij. Die stemmen, jongen, dat is echt ongelooflijk wat je hier meemaakt. Nou, kom op, we gaan nog even door. Let op voor de trappetje.

Voice-over: Na die eerste trap volgt nog een tweede en daarna nog een derde. Langzaam maar zeker bereiken we de hoogste verdieping van de Amsterdamse stad Schouwburg.

Seb: Kijk, kijk Jan-Willem, hier gaat wat spannend gebeuren. Ik weet niet wat, maar er staat hier een klein podiumpje. Maar ik weet me god niet wat er gaat gebeuren. Hij zet hem nu op nul. Hallo.

Videoman: We maken 360-graden video's van de bezoekers. Ze weten of jullie het scherm al hebben gezien, maar dan spelen alle video's af en dan maken we 360-graden video's met muziek en een filter erin.

Voice-over: Dat laat Seb zich natuurlijk niet twee keer zeggen. Voor ik er ergens heb, staat hij al op het podium en doet hij, ja, laat ik het zeggen, een best aardige imitatie van John Travolta. Om dat te zien, moet je even naar de YouTube-versie van deze podcast kijken.
Ja, en ik stap er dan ook nog even op. Maar ja, ik heb dan zo'n grote camera bij me, dus mijn beste dansmoves kan ik niet laten zien.

Seb: Oh, dit doet ze goed, hé. Dit doet ze goed, Jan-Willem. Had ik ook maar zo'n jurk aan. Als ik zo'n jurk aan had gehad, dan was ik ook zo spectaculair geweest.

Voice-over: Seb doelt op een dame die in haar avondjurk staat te zwieren op het kleine podiumpje. Daarna hebben nog vier dames samen bezit van het kleine podium. Laten we kortom zeggen, het bleef nog lang onrustig op die bovenste verdieping.

Collega’s Gerwin van der Werf
Seb wordt aangesproken op de tekst op zijn t-shirt, leest zij ook zo graag in bed. Door een dame en een heer met een bijzondere tas, waarop de covers van de boeken van Gerwin van der Werf staan afgebeeld.

Seb: En waar kunnen we deze tas kopen meneer?

Heer: Nee, die kun je niet kopen.

Dame: Heel exclusief voor team Gerwin.

Seb: Wat is jullie relatie met Gerwin?

Dame: Wij zijn goede vrienden, collega's ook. Want hij is ook docent muziek op een middelbare school en daar werken wij ook.

Seb: En dan heeft Gerwin kaartjes geregeld voor jullie?

Dame: Ja, we mochten mee.

Seb: Hoeveel kaartjes heeft u dan wel niet geregeld?

Dame: Ja, hij mocht tien mensen meenemen.

Seb: En u bent één van de gelukkige tien?

Heer: Wij zijn één van de gelukkigen.

Dame: We zijn ook heel gelukkig en daarom hebben we zo'n tas gemaakt.

Seb: Ik vind het enig, hele leuke tas.

Dame: Jouw t-shirt is ook heel leuk. Ja, oprecht, en ze matchen ook goed.

Seb: Dan ben ik blij te horen.

Hebben ze zelfs, heb jij mijn t-shirt hierin zitten of niet?

Seb: Jullie hebben ook t-shirts?

Dame: Dit zijn panties.

Seb: Dit zijn panties. Panties komen uit de tas.

We moeten extra panties meenemen naar een feestje.

Lukt het, Oscar?

Heer: Zit ik in jouw tas te kijken?

Ik zit gewoon in jouw tas te kijken.

Dame: Moet kunnen, moet kunnen.

Ja, hier, kijk.

Seb Kijk, er komen nu t-shirts uit de tas. De meneer gaat het showen. Heel mooi. Ook de bedrukking net als van het tas?

Dame: Ja, het is allemaal dezelfde merchandise-lijn.

Seb: Maar hoeveel exemplaren zijn er nou voor gemaakt?

Dame: Hiervan zijn er vijf en daarvan zijn er tien.

Seb: Hartstikke leuk. Dus voor de tien mensen die een kaartje hebben gekregen?

Dame: Ja, dus dat worden collectors-items.

Seb: Ik zou zeggen, wees er heel voorzichtig mee en loopt er niet mee te koop, want dan bent u er voor het einde van de Boekenbal kwijt.Heel goed.

Heer: Rits gaat dicht.

Seb: Ritsje dicht.En goed oppassen.

Dame: Dank je wel.

Seb: Veel plezier.”

Özcan Akyol
Gelukkig heeft schrijver en presentator Özcan Akyol ook nog even tijd voor ons. Ze heeft gevraagd hoe vaak hij al op het Boekenbal is geweest.

Özcan Akyol: In 2012 debuteerde ik, ik ben denk vier, vijf keer niet gekomen. Dus een stuk van acht keer, denk ik.

Seb: Wat is dan de reden dat je toch wel komt, ondanks dat je er nog een beetje gemene gevoelens bij hebt?

Özcan Akyol: Nou, ik zal je een heel eerlijke antwoord geven. Mijn vrouw gaat nu haar tweede boek publiceren en die vond het wel gezellig in aanloopt naar haar nieuwe boek. Dus ik dacht, nou, dan ga ik met je mee.

Seb: En hoe heet dat boek van uw vrouw?

Özcan Akyol: “De Schaduwvrouw.”

Seb: En het gaat over?

Özcan Akyol: Het is een thriller over een mevrouw die eventjes op het terras ligt of een bedje of zo is het. En dan raakt ze haar kind kwijt. En dan begint de grote zoektocht naar het kind.
Wat is er met het kind gebeurd? En dan wordt het een heel spannend verhaal.

Seb: Hopelijk wel fictie.

Özcan Akyol: Ja, hoop ik dus. Dat onze twee kinderen thuis liggen, ja.
Oh, nu word ik wel een beetje zenuwachtig, want we zijn allebei hier en de kinderen zijn bij de oppas.

Seb: Tot slot, want wij heten de podcast Gek op Boeken. Hoe gek ben jij op boeken?

Özcan Akyol: Ik ben heel gek op boeken. Ik kan niet zonder boeken. Boeken zijn mijn levensader.
Boeken zijn mijn, ja, zorgen ervoor dat mijn hersenen blijven draaien. Boeken zorgen ervoor dat ik ook niet vervreemd van de wereld. Ja, ik, het is echt mijn alles.

Seb: Heb je dat echt altijd gehad?

Özcan Akyol: Nee, dat kwam later. Kijk, als kind ben je natuurlijk een beetje baldadig en luister je niet naar juffen en meesters als ze zeggen dat lezen belangrijk is. Dus het kwam wel, de wijsheid kwam met de jaren en synchroon kwamen ook de boeken.

Big Willem
Voice- over: En op weg naar de uitgang raakt Seb in gesprek met een hem nog onbekende man.

Seb: Waarschijnlijk bent u uitgever, of niet?

Big Willem: Nee, nee, ik ben, ik heb ook een boek gemaakt. Het heet De Autobiografie van Bik Willem van de Hells Angels.

Seb: Kijk, dat zijn, dat zijn nou boeken die ik graag wil lezen.

Big Willem: Oh, dus nou, nou vind je me wel interessant.

Seb: Klinkt spannend, dit

Big Willem: Je wou net weglopen, nou blijf je staan.

Seb: Ja, maar ik ben wel netjes blijven staan, he?

Big Willem: Nee, ik heb een boek gemaakt over mijn leven, ja. Ik ben vroeger, twintig jaar geleden heb ik bij de Hells Angels gezeten. Daar ben ik al heel lang weg.

Seb: Maar kan je zo maar uitstappen dan bij de Hells Angels?

Big Willem: Het is net een voetbalvereniging. Als je eruit wilt, kun je eruit gaanJa.

Seb: En een mooi boek over schrijven.

Big Willem: Ja, de boek is geschreven door Vico Olling hier. Ja, daar ben ik.

Seb: Jij hebt het aangedurfd om dat boek op te schrijven?

Vico Olling: Jawel, jawel. Ik durfde gewoon. Ik ben helemaal niet bang voor die man.

Big Willem: Anko, voor mij de zenuwen krijgen, ik word doodziek van hem. Ik heb dat boek niet geschreven uit een vorm van rancune. Het gaat over mijn leven, over mijn kinderen. En het is gewoon een leuk boek. Het loopt erg goed.

Seb: En u heeft een uitnodiging gekregen voor de boekenbal?

Big Willem: Uitnodiging? Ik heb er wel vier.

Seb: Echt waar?

Big Willem: Vier uitnodiging.

Seb: Deze meneer heeft vier uitnodiging. Hoe heeft u dat voor elkaar gekregen?

Big Willem: Kopieermachine.

Seb: Zo simpel is het.

Afsluiting
Seb: Ah man, het is twaalf uur nu. Het is twaalf uur s'nachts. Klokslag twaalf uur, hoewel ik moet hem nog horen slaan, maar dan is het echt twaalf uur s'nachts. Man, Jan-Willem, ben ik blij dat ik uit deze chaos ben verlost.

Jan Willem: Ja, vond je het druk?

Seb: Nee, het is voor mij echt veel, veel, veel te druk. Het is echt... Als ik mijn stem niet kwijt was geweest, vooraf was ik hem nu al kwijt geweest. Maar we hebben wel een hele rijke oost.

Jan Willem: Jazeker. Een schatkistje vol aan schrijvers en mooie interviewtjes. Dus daar zijn we heel blij mee. Het was echt heel leuk.

Seb: Op het slot hebben we geprobeerd iets mee te nemen. En dat waren vlaggetjes. Ik heb echt zitten rukken aan een paar vlaggetjes.

Jan Willem: Ik heb het stiekem lopen filmen, dat jij aan die vlaggetjes loopt rukken. En wat schets ons de verbazing.

Seb: Wat blijkt, bij de uitgang krijg je gewoon echt stapels vlaggetjes. Krijg je gewoon een mee.

Jan Willem: Heel lief, toch?

Seb: Ja, heel lief.

Jan Willem: We zijn er heel blij mee.

Seb: We kunnen gewoon feestvieren het hele jaar door.

Jan Willem: Heb je die andere vlaggetjes weer teruggegeven?

Seb: Nee, nee, en we hebben een klein chocolaatje gegapt. Maar ik denk dat ze dat wel door de vingers zien.

Jan Willem: We zouden kunnen blijven om alle schrijvers te kijken of ze met dezelfde schrijver waarmee ze gekomen zijn weer weg gaan.

Seb: Nee, maar drank vloeit rijkelijk. En ik denk als we echt nog een een of twee uurtjes blijven, dan krijg je compleet verschillende setjes te zien. En ik zit eigenlijk te wachten op de allereerste boekenbalbaby.

Jan Willem: Oh ja.

Seb: Ik verbaas me dat die er nog niet zijn.

Jan Willem: Dat moeten we onderzoeken.

Seb: Dat is een interessantte. Dan gaan we achteraan. Maar nu ga ik als een sodemieter gewoon weer terug naar Groningen.

Jan Willem: Nou, dit was dan de driedelige serie over de boekenweek.

Seb: De negentigste boekenweek. Laten we nogmaals een keer zeggen hoe geweldig dat is, dat de negentigste boekenweek ook heeft daadwerkelijk plaatsgevonden zijn. Dat heeft u kunnen luisteren in het afgelopen podcast. Er zijn diverse mogelijkheden geweest. Er zijn momenten geweest dat het bijna de laatste keer is geweest, dat er een boekenbal is geweest, de laatste keer dat er een boekenweek is geweest. Maar het is nu de negentigste.
Ik ben er... Ik ben wel heel erg trots dat wij dit hebben mee mogen maken. Want die kaartjes liggen niet voor het oprapen.
Dus Jan Willem, steek deze in je zak. Dit is weer hupsakee, af van je bucketlist.

Jan Willem: Ja, maar zie je het niet aan mij dan? Dat ik heel blij ben?

Seb: We zien het, je bent zelfs naar de kapper geweest en naar de tandarts.

Jan Willem: Ja, deze week, afgelopen...

Seb: De luisteraar en de kijker ook wel eens weten, je hebt je extra je best gedaan. En dat is te zien. Dus, mensen...

Jan Willem: Ja, fantastisch. Bedankt voor het luisteren en kijken.

Seb: En nu gaan we weg, joh. Ik krijg het gigantisch koud.

Jan Willem: Ja, dan zeggen wij doeg. Tot de volgende.

Voice-over: Ja, en dat is over twee weken. Dan zijn we terug met de vierde aflevering van dit seizoen. Dan introduceren we onze nieuwe vaste krachten en hebben we een langer gesprek met ze. Met journalist Maarten Dessing van Boekblad praten we elke uitzending over het laatste boekennieuws en Maarten van Rossum gaat ons elke aflevering weer bij beide benen op de grond zetten aan het einde van de show. Mocht je nu niets willen missen, volg dan gek op boeken in je podcastapp.

Als je dit een goede podcast vindt, zijn we heel erg blij als je een korte recensie wil achterlaten of ons wilt waarderen met vijf sterren. Je kunt ons ook vinden op Facebook, Instagram en YouTube. Heel erg bedankt voor het luisteren en tot over twee weken.